Richard Puschke

Richard Franz Puschke był najmłodszym synem nauczyciela ze Steinortu Friedricha Puschke i jego żony Louise, którzy również są pochowani na tym samym cmentarzu. Po śmierci ojca w 1874 r. Richard zastąpił go, mając zaledwie dwadzieścia lat, jako nauczyciel wiejski w Groß Steinort. Pozostał na tym stanowisku aż do przejścia na emeryturę w 1920 r.^[1]

Wydaje się, że Richard Puschke był wszechstronnym człowiekiem. Odniesienie do Psalmu Tymoteusza 4:7 na jego krzyżu nagrobnym sugeruje na to z perspektywy czasu. W psalmie czytamy: „Dobry bój bojowałem, bieg ukończyłem, wiarę zachowałem”. Jego zaangażowanie przybierało różne formy.

Jak większość nauczycieli swoich czasów, Richard Puschke był myślicielem narodowym. Dał temu wyraz podczas obchodów 25-lecia wstąpienia na tron cesarza Wilhelma II, w 1913 r., kiedy to po zwiedzeniu cmentarza i mauzoleum Lehndorffa wygłosił patriotyczne przemówienie „na cześć dnia” do zgromadzonych uczniów z Groß Steinort, Rosengarten, Taberlack i Stawisken.

Przede wszystkim jednak, przy tej i innych okazjach, oddawał się innej pasji, a mianowicie entuzjazmowi dla lokalnej historii. I tak najpierw pokazał uczniom pozostałości w jeziorze Steinort po zatopionym tam w XVI wieku domu, podobno pierwszym w tej miejscowości. Następnie zaprowadził ich do krypty Lehndorffów, potem przez Park Zamkowy Steinort, gdzie wielokrotnie przerywał zwiedzanie objaśnieniami stojących tam figur z piaskowca, glinianych waz, inskrypcji, zegara słonecznego wykonanego w 1765 r., a na koniec jeszcze zaprezentował uczniom historyczne meble i gobeliny w samym zamku.^[2]

W 1919 roku Richard Puschke najwyraźniej przetrząsał w archiwach w poszukiwaniu starych aktów własności hrabiego Carol Meinhard von Lehndorff, aby udowodnić historyczne prawo własności.^[3] Z hrabią, jeżeli można wierzyć anegdocie, łączyła go, jak się wydaje, „szczera, serdeczna przyjaźń”. Podobno nabrała ona szczególnej jakości po wizytacji szkoły, którą hrabia przeprowadził pewnego dnia w szkole Steinorta. Podczas wizyty na lekcji, bezmyślna uwaga jednego z uczniów ujawniła, że nauczyciel trzyma w swoim biurku butelkę sznapsa ziemniaczanego. Hrabiemu to jednak nie przeszkadzało, wręcz przeciwnie – sam miał skłonność do dobrego napitku. W każdym razie wizytacja ta miała zapoczątkować szczególnie bliskie stosunki między hrabią a nauczycielką.^[4]

Anegdota ta może odnosić się również do syna Ryszarda, Ryszarda Aleksandra, który przejął po nim szkołę w Groß Steinort. W 1879 roku Richard ożenił się w Groß Steinort z Therese Marie David, 19-letnią córką zamkowego ogrodnika Lehndorffa Samuela Davida i jego żony Charlotte.^[5] Na cmentarzu w Groß Steinort pochowani są również teściowie Richarda. Therese i Richard mieli razem pięcioro dzieci.