Friedrich Puschke

Tutaj spoczywa

Nauczyciel F.A. PUSCHKE

ur. dn. 24 maja 1811 r.

zm. dn. 23 marca 1874 r.

Tylna strona: Nadal żyjesz w naszych sercach.

 

Puschkes byli bardzo liczni w Steinort i okolicach już w XVIII wieku. Prawie wszyscy z nich, jak większość ludzi w okolicy, pracowali jako nieposiadający majątku robotnicy rolni u Lehndorffów.[1] Friedrich i Johann Puschke byli wśród mężczyzn powołanych z majątku Lehndorffów do 1. wschodniopruskiego pułku piechoty, aby walczyć w wojnach napoleońskich. W 1811 roku jako woźnica u Lehndorffów zarejestrowany był również niejaki Puschke. Zarabiał jednak na tym niewiele więcej niż większość parobków.[2]

Nielicznym udało się jednak awansować społecznie dzięki edukacji. Jednym z nich był Friedrich Puschke, urodzony w 1811 roku. Najpóźniej od 1835 r. był on jedynym nauczycielem w szkole w Groß Steinort. Trzeba przyznać, że bycie nauczycielem też nie było łatwe. Friedrich Puschke nie mógł utrzymać siebie i swojej licznej rodziny z niewielkich zarobków z nauczania. Podobnie jak inni nauczyciele w tym regionie, otrzymał od właściciela ziemskiego ziemię, na której mógł uprawiać zboże w czasie, kiedy nie uczył. Ponieważ przydzielone mu działki były oddalone od siebie i nie były wystarczająco urodzajne, Friedrich Puschke zwrócił się w 1854 roku do „najłaskawszego” i „wysoko urodzonego hrabiego” „z najskromniejszą prośbą”: Ziemia przydzielona szkole była „rozłożona na trzech polach w takiej odległości od majątku, że inni nauczyciele mogą równie dobrze wykonać połowę swojej pracy na tej ziemi, zanim ja tam dotrę”. Jeśli chcę sprawdzić moje pola w ciągu jednego dnia, co często jest konieczne, aby przekonać się, że nie zostały zniszczone, muszę przejść prawie milę. Ale nie jest to jedyna, ani największa wada. To głównie ich niekorzystne położenie bardzo często powoduje u mnie spore straty. Dotyczy to zwłaszcza poranków na małym lasku dębowym i przy Orgelberg (wzgórzu Organowym).

 

W zimach z obfitymi opadami śniegu, śnieg osadza się tam zwykle, zepchnięty przez burzę, w takich masach, że wiosenne słońce może sobie z nim poradzić dopiero bardzo późno i zwykle dusi zimowe nasiona, jeśli nie całkowicie, to w większości. W ten sam sposób dzieje się w latach mokrych, które wiążą się z utratą i zniszczeniem nasion i plonów w wodzie.

Chociaż ten rok można nazwać błogosławionym pod każdym względem dla upraw, to plony z moich pól są bardzo skromne, wręcz mizerne. Tak więc z 2 buszli zasiewów zboża z trudem zebrałem 5 buszli, czyli 2 1/2 ziarna. Z 2 buszli siewu nasion, 10 buszli pszenicy – a więc co piąte ziarno. Z tego Wasza Wysokość może łaskawie ocenić, ile zebrałem w złych latach.

Jeśli teraz odliczę od tego plonu ziarno i wynagrodzenie młockarni, to na moje utrzymanie pozostanie bardzo niewiele, także mogę patrzeć w przyszłość tylko ponurymi oczami.

Aby być może w przyszłości osiągnąć szczęśliwsze rezultaty z mojego gospodarowania, pokornie proszę Waszą Wysokość o łaskawą zgodę na wydzielenie gruntów szkolnych, zgodnie z istniejącymi wymiarami powierzchni, w planie niezbyt odległym od posiadłości.

W pocieszającej nadziei na łaskawe wysłuchanie mojej prośby, z szacunkiem pozostaję Waszym najpokorniejszym sługą, Friedrich Puschke.”[3]

 

Prawdopodobnie 17 października 1834 roku Puschke ożenił się w kościele w Rosengarten z Louise Bartsch.[4] Została ona pochowana obok niego na cmentarzu w Groß Steinort. W 1835 r. przyszła na świat ich najstarsza córka Pauline Adelheid. Wyszła za mąż za mistrza stolarskiego Carla Poltzien, z którym również została pochowana na cmentarzu w Groß Steinort.[5] W następnych latach urodziły się kolejno dzieci: Louise Emilie, (Rosalie) He(i)nriette, Anna Maria, Friedrich i Albert Ferdinand.[6] (Rosalie) Henriette zmarła w 1871 roku, również została pochowana na cmentarzu w Groß Steinort. Prawdopodobnie była pierwszą żoną stolarza Carla Poltziena, który po jej śmierci ożenił się z jej siostrą Pauline w drugim małżeństwie. O pozostałym rodzeństwie nic więcej nie wiadomo, być może zmarło wcześnie. Następnie w latach 1846 i 1848 urodzili się synowie Carl Ludwig i Heinrich Theodor, obaj zostali wymienieni pod koniec lat 60-tych XIX wieku w Angerburger Kreisblatt jako poborowi.[7] Ostatni syn Richard Franz, urodzony w 1853 roku, po śmierci ojca w 1874 roku zastąpił go na stanowisku nauczyciela w Groß Steinort. Pochowany jest również na tamtejszym cmentarzu.

 

[3] Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, XX. HA Rep. 54 Gutsarchiv Lehndorff-Steinort, Nr. 821 = https://lebenswelten-lehndorff.bbaw.de/dokumente/detail_doc.xql?id=lehndorff_grm_vwy_fjb&datum=1854-08-30&searchTerms=puschke

[4] https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I62995&lang=de (datowanie tutaj na, 1824 r. musi być błędem urzędniczym, Puschke miał wtedy zaledwie 13 lat. Ponadto pierwsze wspólne dziecko urodziło się w 1835 r.).

[5] https://ofb.genealogy.net/famreport.php?ofb=rosengarten&ID=2-I63222&lang=de (Zdecydowanie niepoprawne informacje na ten temat, cytując http://www.datenbank-nord-masuren.besaweb.de/ in https://lebenswelten-lehndorff.bbaw.de/register/personen/detail.xql?id=ed_bc1_knd_py, pachthofffrau Anna Puschke, wymieniona tutaj jako matka Friedricha Puschke, nie znajduje sie w rejestrach kościelnych)